Urzecze Dizajn – święto wawerskiego Urzecza

Impreza, która odbyła się 4 czerwca na Plaży Romantycznej miała na celu promocję Urzecza – mikroregionu etnograficznego, do którego należały nadwiślańskie tereny dzielnicy Wawer.

Urzecze Dizajn nawiązywało także do Zielonych Świątek, które były ważnym i radosnym świętem ludowym, rozbrzmiewającym śpiewem i tańcami, ponieważ praktykowane przez wieki zwyczaje miały swoją genezę w pradawnych tradycjach słowiańskich.  

O Urzeczu słów kilka

Mikroregion etnograficzny Urzecze był pasem znakomitych ziem doliny wiślanej na południe od Warszawy, odcinający się od lesistych i piaszczystych „górnych pól” zwanych Górnem lub Polesiem. Od XVII wieku wyróżniał się własną historią, strojami i obyczajami. 

Obszar Urzecza był tradycyjnie związany z handlem wiślanym, flisakami zwanymi tu orylami, a także z osadnictwem olęderskim, które pojawiło się tu już w początkach XVII wieku. Charakteryzował się m.in. pięknymi strojami tzw. wilanowskimi, budownictwem oraz specyficzną nadrzeczną gospodarką.

Obszary dzisiejszej dzielnicy Wawer, które zaliczamy do Urzecza to: dawna wieś Bluszcze, Las (Tomków Las, Koło), Zastów, Zbytki (Olendry), Kuligów (Kulików), Wólka Zerzeńska, Zerzeń, Borków, Miedzeszyn (Wieś, Kolonia, Łużyce), Julianów, Skrzypki, Falenica (wczesna zlokalizowana bliżej Wisły) i Błota.

Dr Łukasz Maurycy Stanaszek

O Urzeczu, podczas wydarzenia, opowiadał dr Łukasz Maurycy Stanaszek, autor książki „Nadwiślańskie Urzecze”. To antropolog  i archeolog, kustosz dyplomowany i kierownik Pracowni Antropologicznej w Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie. 

W szczególności należy odnotować jego rolę w przywróceniu na mapę etnograficzną Polski – Urzecza, mikroregionu etnograficznego w Dolinie Środkowej Wisły, obejmującego również nadwiślańskie części Warszawy. 

Badania, prelekcje, wykłady, artykuły dr. Stanaszka, a w końcu dwie monograficzne publikacje o Urzeczu (w 2012 i 2014 roku) stały się niezwykle pomocne do odbudowy regionalnej tożsamości ludności. Można śmiało powiedzieć, że od czasu jego owocnej działalności narodził się swoisty „ruch społeczny” związany z tym regionem, co pokazuje jak ogromna potrzeba tożsamościowa tkwiła w jego mieszkańcach. 

Animacje i inne atrakcje

Piknik zapewnił mnóstwo atrakcji dla dorosłych jak i dzieci. Były to m.in. animacje, wyplatanie wianków i inne warsztaty rękodzielnicze, pokazy sztukmistrza czy różnorodna gastronomia. W ramach Urzecze Dizajn dzieci mogły obejrzeć spektakl teatralny „Księżniczka na ziarnku grochu” w wykonaniu Teatru Mattenia.

Inscenizacja tradycyjnego wesela ludowego

Inscenizacja idealnie wpisała się w klimat wydarzenia. Piskorze – Zespół Folklorystyczny zaprezentował jak dawniej planowano wesele, jak wyglądały zaloty, rozpleciny jak i sama zabawa weselna.  

O samych “Piskorzach” można by pisać dużo, bo nie jest to zwykły zespół. To zespół, który nieustannie się rozwija, podnosząc swoje umiejętności zarówno wokalne jak i taneczne. Zespół Folklorystyczny „Piskorze” powstał  w sierpniu 2018 r. przy OSP Łukówiec w podwarszawskiej Gminie Karczew, z inicjatywy mieszkańców wsi. Zarówno nazwa zespołu jak i proklamowane przez nich treści przekazywane w utworach muzycznych i tańcach regionalnych nawiązują do historii i lokalnej tradycji Urzecza. Repertuar Zespołu obejmuje nie tylko utwory z regionu Urzecza i Kołbielszczyzny, ale również piosenki ludowe z całej Polski. Aktualnie skład zespołu stanowi 38 osób dorosłych, w tym akordeonista, skrzypaczka i klarnecistka, oraz 20 dzieci (tzw. Małe Piskorze). Od października 2019 r. Zespół występuje w strojach ludowych (region wilanowski – Nadwiślańskie Urzecze), które zostały wykonane dzięki dofinansowaniu z Narodowego Centrum Kultury. Stroje ludowe wykonała Pracownia Krawiecka działająca przy Państwowym Ludowym Zespole Pieśni i Tańca Mazowsze. Zespół nagrał i opublikował na YouTube kilkanaście teledysków oraz widowisko „Wesele u Piskorzy”.

Energetyczne brzmienia Kapeli Brodów

Kapela zagrała na finał wydarzenia i stworzyła tło muzyczne dla potańcówki “na dechach”. Tańcowali zarówno duzi jak i mali- rytmiczna muzyka kapeli szybko porwała do tańca gromadkę dzieciaków.

Kapela Brodów to polski zespół grający polską muzykę tradycyjną oraz folkową. Muzycy grają wspólnie od 1992 roku. Na ich repertuar składają się utwory świeckie i religijne z obszaru Pierwszej Rzeczypospolitej pochodzące ze zbiorów Oskara Kolberga, Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Katedry Etnomuzykologii Sakralnej KUL i własnych.

W swoich wykonaniach kapela zachowuje oryginalne maniery wykonawcze a używa oryginalnych lub zrekonstruowanych instrumentów: liry korbowej, cymbałów, basetli i skrzypiec.

Podsumowanie

Zespół Wawerskiego Centrum Kultury wraz z Panią Dyrektor Barbarą Karniewską na czele, doskonale połączył układankę, której każdy element idealnie wpisywał się w klimat Urzecza. Na uwagę zasługuje ustawienie sceny, tak by artyści mieli Wisłę za plecami. Stworzyło to niebanalne tło dla występów. Całość poprowadził znany aktor- Mariusz Jakus.

Wydarzenie odbyło się pod patronatem m.in. portalu Wawer News. 

fot. wawernews.pl

Udostępnij:

Przeczytaj także:

Alex Wawer

redaktor Wawer News

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *